فرهنگ کهن ایرانی پُر است از جشن‌ها و آیین‌هایی که مردمان آن به مناسبت‌های گوناگون و در فصل‌های مختلف سال برگزار می‌کرده‌اند. یکی از این آیین‌ها که البته کم‌کم به فراموشی سپرده شده ، «جشن تیرگان» است. جشن تیرگان به همراه نوروز، مهرگان و سده از جمله مهم‌ترین جشن‌های ایرانیان باستان است‌ که با شکوه خاصی برگزار می‌شده است. 

یکی از آئین های جشن تیرگان آب پاشی بوده است.جشن تیرگان در کنار آب‌ها، همراه با مراسمی وابسته با آب و آب پاشی و آرزوی بارش باران در سال پیش ِرو همراه بوده و همچون دیگر جشن‌هایی که با آب در پیوند هستند، با نام عمومی «آبریزگان» یا «آب پاشان» یا «سر شوران» یاد شده‌است .

آب‌پاشی

آب در جشن تیرگان اهمیت زیادی دارد و به همین دلیل، این جشن معمولا در کنار رودخانه و چشمه برپا می‌شود. یکی از رسم و رسوم این جشن هم رسم جالب و هیجان‌انگیز آب پاشیدن روی همدیگر است تا گرمای هوای تیر به در شود.

از این آیین همچون دیگر جشن‌هایی که با آب در پیوند هستند، با نام‌های عمومی «آب‌ریزگان» یا «آب‌پاشان» یا «سرشوران» هم یاد شده‌ است.

فال کوزه

یکی دیگر از آیین‌های جشن تیرگان مانند بسیاری از جشن‌های ایرانی، فال کوزه یا «چکُ دولَه» است.